Thanh toán bằng tiền mặt để trốn thuế không chỉ gây thất thoát ngân sách nhà nước mà còn tạo ra môi trường đầu tư thiếu lành mạnh cần phải siết chặt. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ ngành vào cuộc quyết liệt, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, hướng tới một nền kinh tế số minh bạch và bền vững.
Cảnh báo tình trạng “lách luật” bằng tiền mặt
Mặc dù Chính phủ đã có nhiều chủ trương đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), tình trạng thanh toán bằng tiền mặt để né thuế, rửa tiền, mua bán không hóa đơn vẫn diễn ra phổ biến, đặc biệt trong các giao dịch bất động sản, mua bán tài sản giá trị lớn và dịch vụ tiêu dùng cao cấp.
Điều này không chỉ gây thất thu ngân sách, bóp méo cạnh tranh, mà còn khiến thị trường trở nên thiếu minh bạch, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định.
Công điện khẩn: Siết chặt, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm
Ngày 30/7/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc ký Công điện số 124/CĐ-TTg yêu cầu toàn bộ các bộ ngành, địa phương:
- Đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp chuyển đổi sang thanh toán không dùng tiền mặt.
- Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định hóa đơn, chứng từ, giao dịch.
- Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân cố tình thanh toán tiền mặt nhằm trốn thuế, vi phạm pháp luật.
Đặc biệt, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước được giao nhiệm vụ giám sát chặt chẽ, phát hiện sớm và xử phạt nặng các trường hợp có dấu hiệu rửa tiền, mua bán hóa đơn, giao dịch không rõ ràng qua tiền mặt.
Bất động sản: Điểm nóng cần minh bạch hóa giao dịch
Trong lĩnh vực bất động sản, nhiều giao dịch mua bán hiện vẫn dùng tiền mặt để lách thuế thu nhập cá nhân, giảm chi phí công chứng, gây rủi ro lớn cho bên mua và khiến thị trường lệch pha.
Việc bắt buộc giao dịch không tiền mặt trong mua bán nhà đất không chỉ đảm bảo tính pháp lý, dễ truy xuất nguồn tiền, mà còn bảo vệ quyền lợi người mua trước các giao dịch “hai giá”, giấy tay hoặc các dự án không rõ nguồn gốc.
Hướng đến nền kinh tế số và hệ thống tài chính minh bạch
Theo chỉ đạo, đến cuối năm 2025, các cơ quan sẽ tổng kết và đánh giá Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2021–2025, đồng thời:
- Mở rộng hạ tầng thanh toán số đến từng xã, huyện.
- Hướng tới 100% dịch vụ công thanh toán không tiền mặt.
- Khuyến khích ngân hàng, fintech phát triển các sản phẩm thanh toán tiện lợi, bảo mật và chi phí thấp.
Kết luận: Thời của tiền mặt đã hết
Giao dịch bằng tiền mặt không còn là “vùng an toàn” để lách luật. Nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân cần thay đổi thói quen, chuyển sang sử dụng phương thức thanh toán không tiền mặt như chuyển khoản, ví điện tử, QR code… để đảm bảo tính pháp lý, minh bạch và hội nhập trong nền kinh tế số.
